Καρπενήσι

Ορεινή κωμόπολη (υψόμ. 960 μ., 6.592 κάτ.) και πρωτεύουσα του νομού Ευρυτανίας. Είναι χτισμένη στις νοτιοδυτικές πλαγιές του όρους Τυμφρηστός. Αποτελεί έδρα του ομώνυμου δήμου. Θεωρείται μία από τις γραφικότερες κωμοπόλεις της Ελλάδας, γεγονός που την καθιστά πόλο έλξης κυρίως χειμερινού τουρισμού. Ιστορία. Αναφορικά με την ίδρυση του Κ. δεν υπάρχουν σαφείς πληροφορίες. Σύμφωνα με μία εκδοχή χτίστηκε κατά τη βυζαντινή περίοδο. Στην τουρκοκρατία αναδείχθηκε σε σημαντικό εμπορικό, διοικητικό και εκκλησιαστικό κέντρο, ενώ ήταν και η έδρα του αρματολικιού της περιοχής. Στο Κ. λειτούργησε από τον 17o έως τον 19o αι. σχολή, την οποία ίδρυσε ο Ευγένιος Γιαννούλης, όπου φοίτησαν και δίδαξαν πολλές προσωπικότητες του υπόδουλου γένους. Τον Ιούνιο του 1821 οι Τούρκοι πυρπόλησαν την πόλη. Τη νύχτα της 9ης Αυγούστου 1823 ο Μάρκος Μπότσαρης, επικεφαλής 350 Σουλιωτών, επιτέθηκε στο τουρκικό στρατόπεδο στο Κεφαλόβρυσο και προκάλεσε σύγχυση στους Τούρκους, οι οποίοι κοιμούνταν. Ο ίδιος όμως σκοτώθηκε στην προσπάθειά του να ανέβει σε μία μάντρα. Το Κ. ελευθερώθηκε λίγο αργότερα και έγινε το επίκεντρο του Αγώνα. Κατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής (1941-44) ολόκληρη η Ευρυτανία ήταν κέντρο του απελευθερωτικού αγώνα και η πόλη δέχτηκε πολλές επιθέσεις, ώσπου στις 6-14 Αυγούστου 1944 οι Γερμανοί την πυρπόλησαν. Αξιόλογα μνημεία της κωμόπολης είναι ο μητροπολιτικός ναός της Αγίας Τριάδας, τον οποίο είχε ανακαινίσει ο Γιαννούλης το 1645 και εγκατέστησε κοντά τη σχολή του. Αξιόλογη επίσης είναι η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, η οποία κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας ήταν μητροπολιτικός ναός. Πανοραμική άποψη του Καρπενησίου, πρωτεύουσας του νομού Ευρυτανίας.